Prezydent RP z wizytą w Norwegii
Prezydent RP Andrzej Duda wraz z małżonką odbył trzydniową wizytę w Norwegii. Podczas wizyty Prezydent RP spotkał się z premier Norwegii Erną Solberg, a także wygłosił wykład w Norweskim Instytucie Noblowskim i oddał hołd polskim żołnierzom, którzy walczyli o Narwik.
Podczas oficjalnej ceremonii przed Pałacem Królewskim w Oslo Parę Prezydencką powitali król Norwegii Harald V i królowa Norwegii Sonja. Prezydent RP oraz król Norwegii złożyli także kwiaty przed Pomnikiem Narodowym w Twierdzy Akershus w Oslo.
W pierwszym dniu wizyty Prezydent Andrzej Duda spotkał się z Premier Norwegii Erną Solberg oraz przewodniczącym norweskiego parlamentu Olemicem Thommessenem.
Podczas spotkania z premier Norwegii poruszono m.in. tematy przyszłej współpracy między Polską a Norwegią w zakresie energetyki, budownictwa, współpracy wojskowej, naukowej i nowych technologii.
Prezydencki minister odpowiedzialny za sprawy zagraniczne Krzysztof Szczerski zwrócił uwagę na to, że podstawowym celem wizyty prezydenta w Norwegii jest podkreślenie wagi współpracy z krajami skandynawskimi.
– Chcemy, żeby państwa skandynawskie były drugim po Europie Środkowo-Wschodniej naturalnym obszarem regionalnym współpracy Polski; środowiskiem, z którym Polska nawiąże szczególne, strategiczne kontakty – powiedział minister Szczerski. Jak dodał, byłoby to dopełnienie “projektu ABC”, czyli projektu współpracy regionalnej z państwami położonymi wokół trzech mórz: Adriatyku, Bałtyku i Morza Czarnego.
Para Prezydencka wzięła także udział w oficjalnym obiedzie wydanym w Pałacu Królewskim przez Króla i Królową Norwegii.
W drugim dniu wizyty Prezydent RP otworzył Polsko-Norweskie Forum Gospodarcze oraz wygłosił wykład w Instytucie Noblowskim w Oslo.
W ostatnim dniu wizyty w Norwegii Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda i JKM Król Norwegii Harald V udali się do Kwatery Połączonego Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych w Reitan. Tam odbyło się spotkanie z Minister Obrony Narodowej Królestwa Norwegii Ine Eriksen Søreide oraz Dowódcą Połączonego Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych generałem porucznikiem Rune Jakobsenem. Prezydent RP i Król Norwegii odwiedzili następnie Centrum Operacyjne.
Para Prezydencka, w towarzystwie króla Norwegii Haralda V, odwiedziła także cmentarz wojskowy w Håkvik, na którym pochowano żołnierzy poległych w bitwie o Narwik, oraz jeńców wojennych i ofiary cywilne. Prezydent RP złożył wieniec pod pomnikiem upamiętniającym polskich żołnierzy poległych podczas bitwy o Narwik.
– Polska jest dumna ze swoich żołnierzy, bo nieśli dla nas prawo do współdecydowania o wolności, do współdecydowania o porządku bezpieczeństwa Europy. Dali nam to prawo, wywalczyli je swoim bohaterstwem, swoją krwią, swoim oddaniem, a często także – i niestety – swoją śmiercią – mówił prezydent podczas ceremonii. – Ale Polska nigdy tego swoim synom nie zapomni – zapewnił.
Prezydent Duda przypomniał, że 76 lat temu w maju 1940 roku przez Håkvik szli polscy żołnierze Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich. Ich celem było wyzwolenie Narwiku. – To byli w większości polscy górale z Podhala, twardzi ludzie. Szli tutaj z gniewem, ale i z radością w sercu, bo mieli znów okazję zmierzyć się ze swoim znienawidzonym wrogiem, który zajął i zniszczył ich ojczyznę – mówił.
Zaznaczył, że polscy żołnierze walczyli ramię w ramię z bohaterskimi Norwegami, z żołnierzami francuskimi i innymi aliantami. – Walczyli przeciwko Niemcom, przeciwko żołnierzom Hitlera, który chciał zniszczyć nie tylko Polskę, ale chciał władać całą Europą. Walczyli i zwyciężyli. To była pierwsza duża wygrana bitwa II wojny światowej. Bitwa, która przeszła do historii, także głęboko do polskiej historii i historii polskiego wojska – powiedział Andrzej Duda.
Jak podkreślił prezydent, część ze zwycięzców, ponad 100, pozostała w tej ziemi na zawsze; ziemi, która jednak przyjęła ich z przyjaźnią. – Spoczęli wśród ludzi, dla których walczyli, walcząc także za swoją ojczyznę i przez których zostali zapamiętani. Dowodem na to, że zostali zapamiętani jest obecność z nami Jego Królewskiej Mości, króla Haralda V, (…) obecność wszystkich państwa, mieszkańców Hakvik, Narwiku – mówił Andrzej Duda.
Prezydent RP przypomniał, że norweski król Haakon VII w 1942 r. odznaczył dowódcę podhalańczyków, generała Zygmunta Szyszko-Bohusza oraz jego oficerów i żołnierzy, krzyżem wojennym Norwegii.
W zbiorowej mogile w Håkvik pochowano 116 Polaków, w tym 83 żołnierzy i oficerów Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich poległych w walkach o Narwik wiosną 1940 r. W mogile złożono także ciała 23 żołnierzy, którzy dostali się do niemieckiej niewoli i zmarli w obozach jenieckich, oraz osób cywilnych zmarłych w niemieckich obozach pracy w Norwegii. W tym roku, dzięki staraniom Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, cmentarz ten został odnowiony.
W walkach pod Narwikiem brały udział polskie niszczyciele ORP “Grom”, “Burza” i “Błyskawica”. “Grom” został 4 maja zatopiony przez niemiecki bombowiec (zginęło 59 członków załogi). Polskie statki pasażerskie MS “Chrobry”, MS “Batory” i MS “Sobieski” – jako transportowce wojska – również uczestniczyły w tej operacji.
Podczas wizyty w Norwegii Prezydent RP spotkał się także z Polonią i wręczył odznaczenia państwowe.
Źródło: KPRP, Ambasada RP w Oslo (oslo.msz.gov.pl)
Fot: własność redakcji
